Στην άλλη διάσταση του θεάτρου

Εμένα που λες, η μάνα μου - Θεός σχωρέστην - ήταν ηθοποιός.

Άλκηστις Γάσπαρη, του θεάτρου Τέχνης, επιλογή του Καρόλου Κουν αυτοπροσώπως - και ως εξαιρετικό ταλέντο μάλιστα.

Φοίτησε στη σχολή του δουλεύοντας παράλληλα σ' ένα καπελάδικο της εποχής - ενώ συγχρόνως παρακολουθούσε και το νυχτερινό γυμνάσιο.

Ιστορία πονεμένη, κάπου στα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο και για την οποία γνωρίζω όλες τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, αλλά δεν λέει να επεκταθώ.

Το θέατρο που λες, ήταν για την μάνα μου ο απόλυτος έρωτας.
Το υπηρέτησε σ' όλη της τη ζωή με αυταπάρνηση και πάθος, απαγορεύοντας σχεδόν στον εαυτό της ν' ασχοληθεί με οτιδήποτε άλλο.
Καμία εκτίμηση για τον κινηματογράφο - πόσο μάλλον για την τηλεόραση.
Οι συμμετοχές της σε μια ταινία και δυο σήριαλ - όλα του Βασίλη Γεωργιάδη, που ήταν φίλος αδελφικός, - προέκυψαν σαν λύσεις ανάγκης και για λόγους καθαρά βιοποριστικούς.
Η Βέμπο κι ο Μίμης, ο Λυκούργος κι ο Κατράκης, ήταν οι φίλοι και το ΣΕΗ /ΤΑΣΕΗ το καταφύγιο για κάθε πρόβλημα. Από εμβόλια και γιατρούς μέχρι το χριστουγεννιάτικο δώρο για τα παιδιά των ηθοποιών.
Να φανταστείς πως όλες αυτές τις μέρες, που βλέπω τον κ. Μπιμπίλα στα κανάλια, κάπου βαθιά στη σκέψη μου, ταιριάζει τόσο πολύ εκεί, σαν να ήταν από πάντα αυτός ο πρόεδρος του ΣΕΗ....

Για μένα, το θέατρο ήταν το σπίτι, η οικογένεια, το μοναδικό παιχνίδι - αλλά και φυλακή ταυτοχρόνως. Πολλές οι μνήμες μου που αναδύονται αυτές τις μέρες. Κάποιες υπέροχες, κάποιες άλλες εφιαλτικές και τα συναισθήματα κουβάρι.

Για ένα παιδί, η διαφορά ανάμεσα στην σκηνή, την πρόβα, την κουίντα και το καμαρίνι δεν γίνεται να είναι ξεκάθαρη, απλά γιατί η δική του πραγματικότητα δεν έχει ακόμα διαμορφωθεί.

Μεγαλώνοντας έγινε σαφές πως δεν μου άρεσε αυτό το "παιχνίδι" - και το τελευταίο πράγμα που ήθελα να κάνω στη ζωή μου ήταν να "παίζω" στο θέατρο. Αυτό που κυρίως με απασχολούσε τότε, ήταν πως να βρω τρόπο να γίνω "μαρκόνισσα" και να...μπαρκάρω...

Δύσκολα βέβαια αυτά τα όνειρα για τις γυναίκες την εποχή του '60 - αλλά δόξα τον Θεό, η ζωή μου πρόσφερε απλόχερα τα ταξίδια που ονειρεύτηκα κι έχω μεγάλη ευγνωμοσύνη γι΄αυτό.

Ωστόσο το θέατρο το αγαπώ, όπως κάθε παιδί αγαπάει τον τόπο που μεγάλωσε. Πολλά και σημαντικά όσα έμαθα από υπέροχες παραστάσεις και κειμενα, αλλά και μέσα σε καμαρίνια και πρόβες.

Ως εκ τούτου, καθόλου δεν εκπλήσσομαι μ' αυτά που βγαίνουν στην επιφάνεια εδώ και τόσες μέρες.
Τα παιχνίδια δύναμης είναι πολύ παλιά ιστορία και τα περισότερα θεατρικά έργα, σ΄αυτά βσίζονται. 

Προορισμός του θέατρου, είναι να φέρνει στην επιφάνεια αυτά τα παιχνίδια, που παίζονται παντού - όμως η σύγχρονη Ψυχολογία τα έχει πια αναλύσει και καταγράψει δεόντως και λεπτομερώς.

Κι αυτό, εκ των πραγμάτων συνεπάγεται "νέα ήθη"...!

Σήμερα, ξέρουμε πιά πως το ξύλο ΔΕΝ βγήκε απ' τον παράδεισο κι αν προκύψει καθηγητής να χαστουκίσει την..."Παπασταύρου" το πτυχίο του θ' αχρηστευτεί με συνοπτικές διαδικασίες - ακόμα κι αν είναι ο... "Φλωράς".

Προφανώς είναι καιρός να προσδιοριστούν τα ήθη μιας "Νέας Εποχής" - και χαίρομαι πραγματικά πολύ που επιτέλους έφτασε...!

Φυσικά, τίποτα δεν θεραπεύεται ανώδυνα και χωρίς κλυδωνισμούς.
Η αλλαγή αναπόφευκτα  πονάει κι ο θεραπευτικός ρόλος του θεάτρου και του ηθοποιού, είναι ακριβώς να μεταδίδει τα όποια "νέα ήθη" στην κοινωνία, καθώς υπο-κρινόμενος ηθο-ποιεί...

Και να δεις που ανάμεσα στις εικόνες της τηλεόρασης και τα διάφορα περιστατικά, που βλέπω τελευταία, κάπου είναι σαν ν' ακούω την φωνή της μάνας μου..."Θυμάσαι πολλά και το ξέρω - η διαφορά είναι πως τώρα πια μπορείς και να τα καταλαβεις... "

Κι είναι γεγονός αυτό !

Αυτές τις μέρες κλείνουν 15 ολόκληρα χρόνια που αποχώρησε από τον μάταιο τούτο κόσμο, Οι θεατρικές ιστορίες των ημερών την "ζωντανεύουν" πολύ έντονα στη μνήμη μου κι ένιωσα την ανάγκη για ένα "μνημόσυνο" διαφορετικό.
Πιο ουσιαστικό ίσως...

Άλλωστε από μέρες έχω την παράξενη αίσθηση πως παρακολουθεί τα τεκταινόμενα, παρέα με όλους τους φίλους και τους συναδέλφους της.

Συχνά μάλιστα σκέφτομαι πως όλοι μαζί βάζουν το "χεράκι" τους, για να έρθουν στο φως όλες αυτές οι κακοδαιμονίες.

Βρίσκονται άλλωστε όλοι σ' εκείνη την "άλλη διάσταση", που τόσο πολύ την πλησιάζουν οι ηθοποιοί όταν παίζουν στο θέατρο .

Ίσως μάλιστα να είναι ακριβώς αυτός ο λόγος που κάποιοι γνωστοί ηθοποιοί, κυρίως οι παλιότεροι, διαχωρίζουν με τόσο πάθος το θέατρο από την τηλεόραση και τον κινηματογράφο.

Κι αξίζει να θυμηθούμε πως στην αρχαιότητα - την ελληνική τουλάχιστον - το θέατρο ήταν τελετουργία κι ο ηθοποιός μυστης και ιερουργός...