Καραντίνα πρώτη....

Ένα κείμενο που γράφτηκε από αγανάκτηση, ακούγοντας ειδήσεις.
Τις πρώτες μέρες της πρώτης καραντίνας του Νοεμβρίου του 2020...
--------------------------------------------------------------------------------------------------------

Όπως κι αν τ' ονομάσουν - lockdown, καραντίνα, προστασία ή απαγόρευση της κυκλοφορίας, εγκλεισμός είναι κι είναι γεγονός "προ-απο-φασισμένο" κι αναμενόμενο...

Δεν ξέρω αν όλοι αυτοί οι "ειδικοί" της ενημέρωσης για την υγεία, την οικονομία, τα ρεπορτάζ και τους "σχεδιασμούς", έχουν συνείδηση και συναίσθηση για όσα λένε και κάνουν, ή αν έχουν πουλήσει την ψυχή τους στο διάβολο για λίγα φράγκα παραπάνω...

Δεν ξέρω αν ζούμε μέσα σε μια παγκόσμια συνωμοσία, με ψεκασμούς και τσιπάκια, εκφοβισμό, σεξισμό και τρομολαγνεία...

Αυτό που ξέρω είναι πως ο κόσμος, εδώ και χρόνια θυμίζει όλο και περισσότερο την ιστορία της Βαβέλ - κι η "πανδημία" μοιάζει με το "κερασάκι στην τούρτα...!

Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν μπορώ να κάνω το παραμικρό για να τον αλλάξω αυτόν τον κόσμο, να τον "διορθώσω" για να γίνει όπως εγώ τον ονειρεύομαι...

Βάλε και που δεν πιστεύω σε κανέναν "σωτήρα" πια, βάλε και τον χειμώνα που έρχεται, και καταλαβαίνεις πως, λογικά, το επόμενο στάδιο το λένε κατάθλιψη - που είναι και της μόδας...

Δεν το γουστάρω αυτό το φοντανάκι όμως και δεν θα το πάρω κύριε δημοσιογράφε μου - όσο κι αν χτυπιέσαι...!!!

Αν έχει απομείνει ένας κάποιος έλεγχος στα χέρια μου, αυτός λέγεται "τηλεκοντρόλ στο off"...

Γιατί αυτό που εσύ πουλάς για "ενημέρωση", εγώ το λέω εκφοβισμό και χειραγώγηση...

Εσύ το πουλάς ως "lockdown" - με την αγγλικούρα σου που τις έννοιες τις αλλοιώνει - αλλά εγώ θα το βαφτίζω cocooning,που σε κανονικά ελληνικά σημαίνει ευκαιρία για περισυλλογή, ξεκούραση, δημιουργική κι εσωτερική ανασυγκρότηση...

Κι αυτό, είναι η μόνη μου αυτοπροστασία...! 

Το σημαντικό μου "όπλο" μπροστά στο "προστατευτικό" σου νταβατζιλίκι...

Στην άλλη διάσταση του θεάτρου

Εμένα που λες, η μάνα μου - Θεός σχωρέστην - ήταν ηθοποιός.

Άλκηστις Γάσπαρη, του θεάτρου Τέχνης, επιλογή του Καρόλου Κουν αυτοπροσώπως - και ως εξαιρετικό ταλέντο μάλιστα.

Φοίτησε στη σχολή του δουλεύοντας παράλληλα σ' ένα καπελάδικο της εποχής - ενώ συγχρόνως παρακολουθούσε και το νυχτερινό γυμνάσιο.

Ιστορία πονεμένη, κάπου στα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο και για την οποία γνωρίζω όλες τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες, αλλά δεν λέει να επεκταθώ.

Το θέατρο που λες, ήταν για την μάνα μου ο απόλυτος έρωτας.
Το υπηρέτησε σ' όλη της τη ζωή με αυταπάρνηση και πάθος, απαγορεύοντας σχεδόν στον εαυτό της ν' ασχοληθεί με οτιδήποτε άλλο.
Καμία εκτίμηση για τον κινηματογράφο - πόσο μάλλον για την τηλεόραση.
Οι συμμετοχές της σε μια ταινία και δυο σήριαλ - όλα του Βασίλη Γεωργιάδη, που ήταν φίλος αδελφικός, - προέκυψαν σαν λύσεις ανάγκης και για λόγους καθαρά βιοποριστικούς.
Η Βέμπο κι ο Μίμης, ο Λυκούργος κι ο Κατράκης, ήταν οι φίλοι και το ΣΕΗ /ΤΑΣΕΗ το καταφύγιο για κάθε πρόβλημα. Από εμβόλια και γιατρούς μέχρι το χριστουγεννιάτικο δώρο για τα παιδιά των ηθοποιών.
Να φανταστείς πως όλες αυτές τις μέρες, που βλέπω τον κ. Μπιμπίλα στα κανάλια, κάπου βαθιά στη σκέψη μου, ταιριάζει τόσο πολύ εκεί, σαν να ήταν από πάντα αυτός ο πρόεδρος του ΣΕΗ....

Για μένα, το θέατρο ήταν το σπίτι, η οικογένεια, το μοναδικό παιχνίδι - αλλά και φυλακή ταυτοχρόνως. Πολλές οι μνήμες μου που αναδύονται αυτές τις μέρες. Κάποιες υπέροχες, κάποιες άλλες εφιαλτικές και τα συναισθήματα κουβάρι.

Για ένα παιδί, η διαφορά ανάμεσα στην σκηνή, την πρόβα, την κουίντα και το καμαρίνι δεν γίνεται να είναι ξεκάθαρη, απλά γιατί η δική του πραγματικότητα δεν έχει ακόμα διαμορφωθεί.

Μεγαλώνοντας έγινε σαφές πως δεν μου άρεσε αυτό το "παιχνίδι" - και το τελευταίο πράγμα που ήθελα να κάνω στη ζωή μου ήταν να "παίζω" στο θέατρο. Αυτό που κυρίως με απασχολούσε τότε, ήταν πως να βρω τρόπο να γίνω "μαρκόνισσα" και να...μπαρκάρω...

Δύσκολα βέβαια αυτά τα όνειρα για τις γυναίκες την εποχή του '60 - αλλά δόξα τον Θεό, η ζωή μου πρόσφερε απλόχερα τα ταξίδια που ονειρεύτηκα κι έχω μεγάλη ευγνωμοσύνη γι΄αυτό.

Ωστόσο το θέατρο το αγαπώ, όπως κάθε παιδί αγαπάει τον τόπο που μεγάλωσε. Πολλά και σημαντικά όσα έμαθα από υπέροχες παραστάσεις και κειμενα, αλλά και μέσα σε καμαρίνια και πρόβες.

Ως εκ τούτου, καθόλου δεν εκπλήσσομαι μ' αυτά που βγαίνουν στην επιφάνεια εδώ και τόσες μέρες.
Τα παιχνίδια δύναμης είναι πολύ παλιά ιστορία και τα περισότερα θεατρικά έργα, σ΄αυτά βσίζονται. 

Προορισμός του θέατρου, είναι να φέρνει στην επιφάνεια αυτά τα παιχνίδια, που παίζονται παντού - όμως η σύγχρονη Ψυχολογία τα έχει πια αναλύσει και καταγράψει δεόντως και λεπτομερώς.

Κι αυτό, εκ των πραγμάτων συνεπάγεται "νέα ήθη"...!

Σήμερα, ξέρουμε πιά πως το ξύλο ΔΕΝ βγήκε απ' τον παράδεισο κι αν προκύψει καθηγητής να χαστουκίσει την..."Παπασταύρου" το πτυχίο του θ' αχρηστευτεί με συνοπτικές διαδικασίες - ακόμα κι αν είναι ο... "Φλωράς".

Προφανώς είναι καιρός να προσδιοριστούν τα ήθη μιας "Νέας Εποχής" - και χαίρομαι πραγματικά πολύ που επιτέλους έφτασε...!

Φυσικά, τίποτα δεν θεραπεύεται ανώδυνα και χωρίς κλυδωνισμούς.
Η αλλαγή αναπόφευκτα  πονάει κι ο θεραπευτικός ρόλος του θεάτρου και του ηθοποιού, είναι ακριβώς να μεταδίδει τα όποια "νέα ήθη" στην κοινωνία, καθώς υπο-κρινόμενος ηθο-ποιεί...

Και να δεις που ανάμεσα στις εικόνες της τηλεόρασης και τα διάφορα περιστατικά, που βλέπω τελευταία, κάπου είναι σαν ν' ακούω την φωνή της μάνας μου..."Θυμάσαι πολλά και το ξέρω - η διαφορά είναι πως τώρα πια μπορείς και να τα καταλαβεις... "

Κι είναι γεγονός αυτό !

Αυτές τις μέρες κλείνουν 15 ολόκληρα χρόνια που αποχώρησε από τον μάταιο τούτο κόσμο, Οι θεατρικές ιστορίες των ημερών την "ζωντανεύουν" πολύ έντονα στη μνήμη μου κι ένιωσα την ανάγκη για ένα "μνημόσυνο" διαφορετικό.
Πιο ουσιαστικό ίσως...

Άλλωστε από μέρες έχω την παράξενη αίσθηση πως παρακολουθεί τα τεκταινόμενα, παρέα με όλους τους φίλους και τους συναδέλφους της.

Συχνά μάλιστα σκέφτομαι πως όλοι μαζί βάζουν το "χεράκι" τους, για να έρθουν στο φως όλες αυτές οι κακοδαιμονίες.

Βρίσκονται άλλωστε όλοι σ' εκείνη την "άλλη διάσταση", που τόσο πολύ την πλησιάζουν οι ηθοποιοί όταν παίζουν στο θέατρο .

Ίσως μάλιστα να είναι ακριβώς αυτός ο λόγος που κάποιοι γνωστοί ηθοποιοί, κυρίως οι παλιότεροι, διαχωρίζουν με τόσο πάθος το θέατρο από την τηλεόραση και τον κινηματογράφο.

Κι αξίζει να θυμηθούμε πως στην αρχαιότητα - την ελληνική τουλάχιστον - το θέατρο ήταν τελετουργία κι ο ηθοποιός μυστης και ιερουργός...

 

 

Νοοτροπίες "παλαιάς κοπής"

 Ανήκω στη γενιά που πρώτη τόλμησε - με δειλά βήματα ίσως - να μπει σε διαδικασίες αυτογνωσίας και ψυχοθεραπείας,

Σε μια εποχή που και μόνο η λέξη "ψυχολόγος" σε καθιστούσε υποψήφιο για το Δαφνί κι όλοι σε κοιτούσαν καχύποπτα.

Έννοιες όπως "διπολική διαταραχή", "επιλόχεια κατάθλιψη" - ή και σκέτη "κατάθλιψη" - ενδο-οικογενειακή βία, γκέϊ, τρανς και λοιπά συναφή και σύγχρονα, δεν κυκλοφορούσαν τότε. Ούτε καν στην ψυχιατρική.

Η οποία παρεμπιπτόντως, ήταν - κι εξακολουθεί να είναι φοβάμαι - υπεύθυνη για μεγάλο ποσοστό διαταραχών της ανθρώπινης υπόστασης.

Η γενιά μου μεγάλωσε σε μια κοινωνία που τον ρόλο του "ψυχοθεραπευτή" τον έπαιζε η εξομολόγηση κι ο πνευματικός και τα ήθη τα "καθρέφτιζε" - τα "ποιούσε"!- ο ηθοποιός. Οι παραδόσεις είχαν αξία, οι δάσκαλοι βέργα και "παιδαγωγός" ήταν το κουτσομπολιό - κάτι σαν τοπικό "δικαστήριο".

Τα δεδομένα, έχουν αλλάξει φυσικά !

Όχι από μόνα τους, αλλά από όλους αυτούς που αποφάσισαν να ψάξουν να βρουν τις αιτίες των τραυμάτων τους.

Σαν γενιά που γνώρισε την νοοτροπία του περασμένου αιώνα, είχαμε την ευκαιρία να ζήσουμε τον "παλιό" κόσμο, δημιουργώντας παράλληλα τον καινούργιο. Τον 21ο, της τεχνολογίας, της εικόνας και της "υπερ-επιστήίμης".

Που εξελίσσεται πια με ταχύτητες έως και τρομακτικές...! 

Αγνοώντας κάθε τι "παραδοσιακό", συχνά αλλοιώνοντας το ουσιαστικό νόημα του - όπως π.χ. την "υποχρεωτική" αλλά αναγκαία 40ήμερη απομόνωση της λεχώνας, που καταργήθηκε "επιστημονικά", για να καταλήξουμε σήμερα στην... επιλόχεια κατάθλιψη.

Κατ' αναλογίαν, από την "Οδό ονείρων" φτάσαμε στα τραγικά τηλεοπτικά ριάλιτι κι από το κουτσομπολιό της γειτονιάς στα πανελλαδικά πρωινάδικα...

Οι γυναίκες της γενιάς μου, "απελευθερώθηκαν" καίγοντας κάμποσα σουτιέν. 

 Αυτό όμως, έδωσε στους άνδρες μάλλον την εντύπωση πως το μίνι και το "τάνγκα, δημιουργήθηκαν κυρίως για την δική τους ευχαρίστηση.

Δεν ξέρω αν και κατά πόσον έχουν άδικο, αλλά αυτό που είναι γεγονός είναι η κατακόρυφη αύξηση των βιασμών παγκοσμίως. 

Επισήμως 200% αυτή η αύξηση - από τα τέλη της δεκαετίας του '60 που κυκλοφόρησε  η μόδα των "μίνι"...!

Δεν μπορούμε φυσικά να ξέρουμε κατά πόσον αυτό το ποσοστό αφορά τον ίδιο τον βιασμό ή τις καταγγελίες για βιασμό, αλλά...όσο να 'ναι, ας προβληματιστούμε λίγο...

Κι οπωσδήποτε το ζητούμενο δεν είναι να φέρουμε στη μόδα το "τσαντόρ".

Συνεπώς, τα..."αρσενικά παλαιάς κοπής", χρειάζεται να μάθουν νέους κώδικες, για ν' ακολουθήσουν αξιοπρεπώς τις αλλαγές που η ίδια η γενιά τους έφερε. Σήμερα, βρίσκεις πολύ εύκολα πια έναν καλό ψυχοθεραπευτή - που δεν είναι αναγκαστικά και ψυχίατρος, αλλά μπορεί να σε βοηθήσει να προσαρμοστείς στα νέα δεδομένα.
Γιατί...αυτά τα περί "παλαιάς κοπής", είναι νοοτροπίες! Και ΔΕΝ συνέρχονται αλλιώς...!

Γιατί ακόμα κι αν ο "καινούργιος κόσμος" δεν έχει ξεκαθαρίσει με την ισορροπία και το μέτρο του, ακόμα κι αν ο κάθε "παλαιάς κοπής" - άνδρας ή γυναίκα - δεν είναι σε θέση να διακρίνει το γιατί και πως, ο κόσμος άλλαξε - και μάλιστα από εμάς τους ίδιους...

 

 

Εγκλήματα και "παρενοχλήσεις"

Τελικά, προετοιμάζεται καινούργιος νόμος, που αφορά την σεξουαλική παρενόχληση και γενικότερα την συμπεριφορά στους επαγγελματικούς χώρους.
Με το καλό λοιπόν - και μακάρι να είναι αληθινά δίκαιος, γιατί αναγκαίος είναι οπωσδήποτε.
Δεν είναι δουλειά μου ούτε να μαντέψω ούτε να κρίνω τις προθέσεις κανενός κι ελάχιστα μ' ενδιαφέρει αν θα πολιτευτεί και με ποιον η κ.Μπεκατώρου.
Αυτό που ξέρω είναι το πόσο δύσκολο είναι για τις γυναίκες που έχουν υποστεί ΒΙΑΣΜΟ να το αποδείξουν και να δικαιωθούν - ακόμα και σε περιπτώσεις που κατάφεραν να βρουν το κουράγιο να πάνε εγκαίρως σ' έναν γιατρό, για να πιστοποιήσει την κακοποίηση που δέχτηκαν...  
Γιατί ο ΒΙΑΣΜΟΣ είναι ΈΓΚΛΗΜΑ - και στέλνει τον βιαστή στην φυλακή! Ενίοτε ισόβια, καθώς το τραύμα που προκαλεί ισόβιο είναι. Αυτό τουλάχιστον ισχύει σήμερα!
Και σημαίνει πως χρειάζονται και κάποιες αποδείξεις για να στείλεις φυλακή έναν άνθρωπο και δεν μπορεί οποιοσδήποτε απλώς να "θυμηθεί", 20 χρόνια μετά  να κατηγορήσει κάποιον για βιασμό.
Εκτός...αν η ποινή της φυλάκισης έχει καταργηθεί κι έχει μετατραπεί σε "πρόστιμο"...!!!
Λέγοντας απλά ένα "τώρα βρήκα την δύναμη να το καταγγείλω" , χωρίς καν την γνωμάτευση ενός ψυχολόγου και καμία απόδειξη, όχι μόνο κοροϊδευόμαστε, αλλά μετατρέπουμε τον κοινωνικό ιστό και την στοιχειώδη λογική σε χαβούζα.
Καθένας μπορεί να διασύρει οποιονδήποτε έτσι -  αλλά στην ουσία ο βιαστής θα μείνει ατιμώρητος...
Κοινωνικά και νομικά, είναι σημαντικό να υπάρχουν κάποια όρια  για όλους. Που να είναι ουσιαστικά, δίκαια και εφαρμόσιμα - για να τηρούνται.
Κι αυτή τη στιγμή πολύ φοβάμαι πως  οι έννοιες έχουν αρχίσει να μπερδεύονται πολύ και μάλλον ΔΕΝ είναι καθόλου τυχαίο!
Δεν θα μάθουμε ποτέ - και δεν ενδιαφέρει - αν λέει αλήθεια ή ψέματα η κ.Μπεκατώρου.
Οι γυναίκες που έχουν υποστεί ΒΙΑΣΜΟ πάντως, συνήθως γι΄αρκετό καιρό μετά δεν είναι σε θέση να τα βγάζουν πέρα ούτε με τα απλά και καθημερινά...
Κι αυτό, το ξέρει ακόμα κι ένας πρωτοετής φοιτητής της ψυχολογίας.
Γιατί ο ΒΙΑΣΜΟΣ , δεν είναι "παρενόχληση"! Πιθανόν δεν υπάρχει θηλυκό στον πλανήτη που να μην έχει δεχτεί  "παρενοχλήσεις".- αλλά σίγουρα δεν έχουν υποστεί βιασμό  όλες οι γυναίκες.
Ο βιασμός  δεν είναι η "λεκτική βία", δεν είναι η "χειριστική συμπεριφορά" πάνω στην σκηνή,  δεν είναι το "ας καθόσουνα για να σου κάνω δίσκο", ούτε η..."αυτοϊκανοποίηση" μπροστά στα μάτια μιας έντρομης κοπέλας.
Είναι βία, απειλή της ζωής και πλήρης καταρράκωση της προσωπικότητας - συχνά αδύνατον να θεραπευτεί.

Κοροϊδευόμαστε και αλλοιώνουμε τις έννοιες αν συγχωνεύεται ο βιασμός με την σεξουαλική παρενόχληση...!!

Ο βιασμός είναι ΕΓΚΛΗΜΑ - και έγκλημα πρέπει να συνεχίσει να χαρακτηρίζεται...!!
Τόσο στις συνειδήσεις μας όσο και στην νομοθεσία. 

Είναι πολύ μεγάλη όμως η συζήτηση αυτή - και ο "διαχωρισμός των ορίων" δεν μπορει να γίνει στα τηλεοπτικά "μαγκαζίνο" και τα πρωινάδικα. - και φυσικά δεν αφορά κυρίως το Σωματείο των Ηθοποιών ή την όποια Αθλητική ομοσπονδία.

Είναι αυτονόητο πως όλες οι προσβλητικές συμπεριφορές θα πρέπει ν' απαγορεύονται δια νόμου  και ειδικά στους εργασιακούς χώρους - αλλά οπωσδήποτε ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΙΔΙΟ ΠΡΑΓΜΑ...!!!
Καθένας  μπορεί να "εξομολογείται δημοσίως ότι θέλει - αλλά το ΕΓΚΛΗΜΑ πρέπει να είσαι σε θέση να το αποδείξεις, γιατί ο εγκληματίας θα πρέπει να πάει ΦΥΛΑΚΗ - και όχι απλώς να..."παραιτηθεί" από το..."αξίωμά" του ή να ζητήσει μια "δημόσια συγνώμη"...!
Αν δεν είσαι σε θέση να  αποδείξεις τον βιασμό, τότε τον ονομάζεις κάπως αλλιώς γιατί -  ακόμα κι αν δεν ψεύδεσαι και διασύρεις κάποιον για χίλιους δύο άλλους λόγους - κανένα δικαστήριο δεν μπορεί να τον στείλει φυλακή χωρίς αποδείξεις. Εκτός...κι ΑΝ ο νόμος που σχεδιάζεται , σκοπεύει να καταργήσει την ποινή της φυλάκισης  για τους βιαστές...
Κι αν το σχέδιο είναι αυτό, το ξεκατίνιασμα των τελευταίων εβδομάδων θα είναι εξαιρετικά χρήσιμη και βολική δικαιολογία...!
Θα φτάσουμε έτσι σε μια "εξυγίανση" της χαβούζας, εξομοιώνοντας τον βιασμό με την "παρ ενοχλητική" συμπεριφορά και τα χυδαία χάδια επί σκηνής...
Χωρίς κανένα σεβασμό προς τις γυναίκες που μια ζωή προσπαθούν να συνέλθουν από τραύματα καταστάσεων τραγικών, συχνά κατ' εξακολούθησιν, ακόμα και εντός οικίας βιασμούς και με χρήση βίας πολλών επιπέδων...
Ας μην αναφερθώ καθόλου στην παιδεραστία, το θέμα είναι τεράστιο και  καίει  πολύ - γι' αυτό και στην 11χρονη αθλήτρια δεν στέκονται καθόλου τα ΜΜΕ.
Προφανώς και σωστά, ξέρουν πως δεν επιτρέπεται - για την ώρα τουλάχιστον -  αλλά μάλλον και δεν συμφέρει... Το σόου με τις "φίρμες" πουλάει περισσότερο.
Καινούργιος νόμος λοιπόν...!
Τώρα, το "γιατί" και από ποιον αποφασίστηκε  να πάρει τέτοια έκταση,  διασύροντας τόσο τον αθλητισμό όσο και τον πολιτισμό, εντός πανδημίας κιόλας....ε...ας προβληματιστούμε!
Ένα μεγάλο ΓΙΑΤΙ, σοβαρό και πέρα από κομματικά, καιρός δεν είναι να μας απασχολήσει...;;
Ας ελπίσουμε μόνο πως ο ΒΙΑΣΜΟΣ θα εξακολουθήσει να θεωρείται έγκλημα και με ποινή φυλάκισης, γιατί ΕΓΚΛΗΜΑ ΕΙΝΑΙ!